అష్ట - చెమ్మ
పాత రోజుల్లో గ్రామాల్లో ప్రజల వ్యాపకాల్లో ఈ ఆటకు పెద్ద పీట ఉండేది. ముఖ్యంగా ఇంటిదగ్గర ఉండే మహిళలు, పిల్లలు, వృద్దులు ఆడుకోవటానికి సులువుగా ఉంటుంది. కొత్తవాళ్ళు ఆట నేర్చుకోవడం పెద్ద కష్టం కాదు. నేర్చుకున్న మొదట్లో గెలవటం అంత సులువూ కాదు. కాని గెలిచే అవకాశాలు ఎల్లప్పుడూ ఉంటాయి. ఆడుతున్నకొద్దీ ప్రతిభ సంపాదించి గెలవటానికై ఎదుటివారితో రంజుగా పోరాడవచ్చు. సరిగ్గా చెప్పాలంటే అవిశ్రాంత ప్రమోదానికి చక్కని కాలయాపన ఈ ఆట.
ఓడిపోకూడదన్న కోరిక మనసులో ఒకలాంటి భావావేశాన్ని కలిగిస్తుంది. గెలిస్తే చక్కటి తృప్తిని కలిగిస్తుంది. ఓడిపోతే ఆ తరువాత ఆటలో ఎలా అయినా గెలవాలన్న తపనను రగిలిస్తుంది. పనిలేని సమయము నిస్సారంగా గడిచిపోయేకంటే మనోరంజకంగా గడవటం మేలేకదా?
ఈ ఆటకు ఒకసారి అతుక్కుపోతే ఇక వదలబుద్ది కాదు. ఆట తరువాత ఆట ఆడాలనిపిస్తుంది. మరీ మునిగిపోతే సమయం చాలా వృధా అయ్యే ప్రమాదం కూడా ఉంది.
ఇందులో ఉన్న సౌలభ్యం ఏమిటంటే...
1. ఆట ప్రారభించడానికి ఇద్దరు గాని లేదా నలుగురు గాని ఉంటే సరిపోతుంది.
2. ఖర్చుతో కూడుకున్న వస్తువులు అక్కర్లేదు.
3. అనుకున్నదే తడవుగా ప్రారంభించవచ్చు.
4. ఆట మధ్యలో చిన్న చిన్న ఇతర పనులు కూడా చేసుకోవచ్చు.
5. ఇంట్లో కూర్చుని ఆడుకునే ఆట కనుక, ఎండలోకి, బయటకు వెళ్ళాల్సిన అవసరం లేదు.
6. ఎత్తుకు పై ఎత్తు వేయగలిగే జ్ఞానాన్ని కలిగిస్తుంది.
నిజానికి ఇది తెలివితేటలు పెట్టి ఆడే ఆటలా అనిపించదు. ఎందుకంటే... గవ్వలు విసిరితే వచ్చే విలువను పావులు నడపటానికి (నప్పటానికి) పెద్ద జ్ఞానం అక్కర్లేదని బావించవచ్చు. ప్రాథమిక స్థాయిలో ఇది నిజమే కావచ్చు. కాని రాన్రాను ఆట గెలవటంలో బుద్దికుశలతకు చాలా ప్రాధాన్యత ఉందని అర్ధమవుతుంది.
ప్రారంభించే ముందు కొన్ని ఉపయోగకరమైన పదాలు పరిచయం చేసుకుందాం.
అష్ట - పన్నెండు (నిజానికి అష్ట అంటే ఎనిమిది. ఆ కథ తరువాత తెలుసుకుందాం.)
చెమ్మ - ఆరు
నాలుగు
మూడు
రెండు
కన్ను (కిన్ను) - ఒకటి. దీన్ని ఒక్కోచోట ఒక్కోరకంగా పిలుస్తున్నారు.
జోడత - అష్ట పడినప్పుడు మాత్రమే ఆరంభ గదిలోకి దిగగలిగే పావు.
పిక్క (పావు) - చెమ్మ పడినప్పుడు ఒకటి, అష్ట పడినప్పుడు రెండు ఆరంభ గదిలోకి దిగగలవు.
ఆరంభ గది - చెమ్మ గాని అష్ట గాని వేసినపుడు బయట ఉన్న పావులు ఆటలో తిరగటానికై లోపలికి ప్రవేశించిన గది
విశ్రమ గది - ఈ గదిలో గల పావులను ఎదుటివారు తెగ్గొట్టటానికి వీలులేదు.
పంట గది - చివరిగా చేరుకోవలసిన గది.
పాత రోజుల్లో గ్రామాల్లో ప్రజల వ్యాపకాల్లో ఈ ఆటకు పెద్ద పీట ఉండేది. ముఖ్యంగా ఇంటిదగ్గర ఉండే మహిళలు, పిల్లలు, వృద్దులు ఆడుకోవటానికి సులువుగా ఉంటుంది. కొత్తవాళ్ళు ఆట నేర్చుకోవడం పెద్ద కష్టం కాదు. నేర్చుకున్న మొదట్లో గెలవటం అంత సులువూ కాదు. కాని గెలిచే అవకాశాలు ఎల్లప్పుడూ ఉంటాయి. ఆడుతున్నకొద్దీ ప్రతిభ సంపాదించి గెలవటానికై ఎదుటివారితో రంజుగా పోరాడవచ్చు. సరిగ్గా చెప్పాలంటే అవిశ్రాంత ప్రమోదానికి చక్కని కాలయాపన ఈ ఆట.
ఓడిపోకూడదన్న కోరిక మనసులో ఒకలాంటి భావావేశాన్ని కలిగిస్తుంది. గెలిస్తే చక్కటి తృప్తిని కలిగిస్తుంది. ఓడిపోతే ఆ తరువాత ఆటలో ఎలా అయినా గెలవాలన్న తపనను రగిలిస్తుంది. పనిలేని సమయము నిస్సారంగా గడిచిపోయేకంటే మనోరంజకంగా గడవటం మేలేకదా?
ఈ ఆటకు ఒకసారి అతుక్కుపోతే ఇక వదలబుద్ది కాదు. ఆట తరువాత ఆట ఆడాలనిపిస్తుంది. మరీ మునిగిపోతే సమయం చాలా వృధా అయ్యే ప్రమాదం కూడా ఉంది.
ఇందులో ఉన్న సౌలభ్యం ఏమిటంటే...
1. ఆట ప్రారభించడానికి ఇద్దరు గాని లేదా నలుగురు గాని ఉంటే సరిపోతుంది.
2. ఖర్చుతో కూడుకున్న వస్తువులు అక్కర్లేదు.
3. అనుకున్నదే తడవుగా ప్రారంభించవచ్చు.
4. ఆట మధ్యలో చిన్న చిన్న ఇతర పనులు కూడా చేసుకోవచ్చు.
5. ఇంట్లో కూర్చుని ఆడుకునే ఆట కనుక, ఎండలోకి, బయటకు వెళ్ళాల్సిన అవసరం లేదు.
6. ఎత్తుకు పై ఎత్తు వేయగలిగే జ్ఞానాన్ని కలిగిస్తుంది.
నిజానికి ఇది తెలివితేటలు పెట్టి ఆడే ఆటలా అనిపించదు. ఎందుకంటే... గవ్వలు విసిరితే వచ్చే విలువను పావులు నడపటానికి (నప్పటానికి) పెద్ద జ్ఞానం అక్కర్లేదని బావించవచ్చు. ప్రాథమిక స్థాయిలో ఇది నిజమే కావచ్చు. కాని రాన్రాను ఆట గెలవటంలో బుద్దికుశలతకు చాలా ప్రాధాన్యత ఉందని అర్ధమవుతుంది.
ప్రారంభించే ముందు కొన్ని ఉపయోగకరమైన పదాలు పరిచయం చేసుకుందాం.
అష్ట - పన్నెండు (నిజానికి అష్ట అంటే ఎనిమిది. ఆ కథ తరువాత తెలుసుకుందాం.)
చెమ్మ - ఆరు
నాలుగు
మూడు
రెండు
కన్ను (కిన్ను) - ఒకటి. దీన్ని ఒక్కోచోట ఒక్కోరకంగా పిలుస్తున్నారు.
జోడత - అష్ట పడినప్పుడు మాత్రమే ఆరంభ గదిలోకి దిగగలిగే పావు.
పిక్క (పావు) - చెమ్మ పడినప్పుడు ఒకటి, అష్ట పడినప్పుడు రెండు ఆరంభ గదిలోకి దిగగలవు.
ఆరంభ గది - చెమ్మ గాని అష్ట గాని వేసినపుడు బయట ఉన్న పావులు ఆటలో తిరగటానికై లోపలికి ప్రవేశించిన గది
విశ్రమ గది - ఈ గదిలో గల పావులను ఎదుటివారు తెగ్గొట్టటానికి వీలులేదు.
పంట గది - చివరిగా చేరుకోవలసిన గది.